在线学习
重点科目
初中数学
高中数学
高等数学
线性代数
概率统计
高中物理
数学公式
主要科目
复变函数
离散数学
数学分析
实变函数
群论
数论
未整理科目
近世代数
数值分析
常微分方程
偏微分方程
大学物理
射影几何
微分几何
泛函分析
拓扑学
数学物理
趣味数学
科数网
首页
教材
高考区
考研区
VIP
科数网
题库
在线学习
高中数学
高等数学
线性代数
概率统计
高中物理
复变函数
离散数学
你好
游客,
登录
注册
在线学习
高等数学
第六章 多元函数微分学
全微分形式的不变性
最后
更新:
2025-04-02 08:01
查看:
651
次
反馈
刷题
全微分形式的不变性
## 全微分形式的不变性 设函数 $z=f(u, v)$ 可微, 则有 $\mathrm{d} z=\frac{\partial z}{\partial u} \mathrm{~d} u+\frac{\partial z}{\partial v} \mathrm{~d} v$ ; 如果 $u=\varphi(x, y) , v=\psi(x, y)$ 可微,则 $z=f(u(x, y), v(x, y))=f(x, y)$ 也可微,则 $$ \mathrm{d} z=\frac{\partial z}{\partial x} \mathrm{~d} x+\frac{\partial z}{\partial y} \mathrm{~d} y \text {, } $$ $$ \begin{gathered} \text { 由 }\left\{\begin{array}{l} \frac{\partial z}{\partial x}=\frac{\partial z}{\partial u} \cdot \frac{\partial u}{\partial x}+\frac{\partial z}{\partial v} \cdot \frac{\partial v}{\partial x} \\ \frac{\partial z}{\partial y}=\frac{\partial z}{\partial u} \cdot \frac{\partial u}{\partial y}+\frac{\partial z}{\partial v} \cdot \frac{\partial v}{\partial y} \end{array}\right. \text { ,知 } \\ \mathrm{d} z=\left(\frac{\partial z}{\partial u} \cdot \frac{\partial u}{\partial x}+\frac{\partial z}{\partial v} \cdot \frac{\partial v}{\partial x}\right) \mathrm{d} x+\left(\frac{\partial z}{\partial u} \cdot \frac{\partial u}{\partial y}+\frac{\partial z}{\partial v} \cdot \frac{\partial v}{\partial y}\right) \mathrm{d} y \\ =\frac{\partial z}{\partial u}\left(\frac{\partial u}{\partial x} \mathrm{~d} x+\frac{\partial u}{\partial y} \mathrm{~d} y\right)+\frac{\partial z}{\partial v}\left(\frac{\partial v}{\partial x} \mathrm{~d} x+\frac{\partial v}{\partial y} \mathrm{~d} y\right)=\frac{\partial z}{\partial u} \mathrm{~d} u+\frac{\partial z}{\partial v} \mathrm{~d} v \end{gathered} $$ 可以看出,无论 $z$ 是自变量 $u 、 v$ 的函数,还是中间变量 $u 、 v$ 的函数,它 的全微分形式是一样的,这个性质就叫做全微分形式的不变性. `例`设 $z=(x-y)^{x^2+y^2}$ ,求 $\frac{\partial z}{\partial x} , \frac{\partial z}{\partial y}$. 解 $z=(x-y)^{x^2+y^2}=u^v$ , $$ \mathrm{d} z=\mathrm{d} u^v=\frac{\partial}{\partial u}\left(u^v\right) \mathrm{d} u+\frac{\partial}{\partial v}\left(u^v\right) \mathrm{d} v=v u^{v-1} \mathrm{~d} u+u^v \ln u \mathrm{~d} v , $$ $$ \mathrm{d} u=\mathrm{d}(x-y)=\mathrm{d} x-\mathrm{d} y, \quad \mathrm{~d} v=\mathrm{d}\left(x^2+y^2\right)=2 x \mathrm{~d} x+2 y \mathrm{~d} y $$ $$ \mathrm{d} z=v u^{v-1} \mathrm{~d} u+u^v \ln u \mathrm{~d} v , \quad \mathrm{~d} u=\mathrm{d} x-\mathrm{d} y , \quad \mathrm{~d} v=2 x \mathrm{~d} x+2 y \mathrm{~d} y , $$ 代入并归并含 $\mathrm{d} x$ 及 $\mathrm{d} y$ 的项,得 $$ \mathrm{d} u=(x-y)^{x^2+y^2}\left[\left(2 x \ln (x-y)+\frac{x^2+y^2}{x-y}\right) \mathrm{d} x+\left(2 y \ln (x-y)-\frac{x^2+y^2}{x-y}\right) \mathrm{d} y\right], $$ 故 $\frac{\partial u}{\partial x}=(x-y)^{x^2+y^2}\left(2 x \ln (x-y)+\frac{x^2+y^2}{x-y}\right)$ , $$ \frac{\partial u}{\partial y}=(x-y)^{x^2+y^2}\left(2 y \ln (x-y)-\frac{x^2+y^2}{x-y}\right) . $$ ## 通俗举例解释 • **自变量情形**:设 $z = u^{2}+v^{2}$ ,这里 $u$ 和 $v$ 是自变量。 ◦ 先求偏导数,根据求导公式 $(X^n)^\prime=nX^{n - 1}$ ,可得 $\frac{\partial z}{\partial u} = 2u$ , $\frac{\partial z}{\partial v}=2v$ 。 ◦ 再根据全微分公式 $dz=\frac{\partial z}{\partial u}du+\frac{\partial z}{\partial v}dv$ ,则 $dz = 2udu+2vdv$ 。 • **中间变量情形**:设 $u = x + y$ , $v=x - y$ , $z = u^{2}+v^{2}$ ,此时 $u$ 和 $v$ 是关于 $x$ 和 $y$ 的函数, $z$ 是关于 $x$ 和 $y$ 的复合函数。 ◦ 方法一:先求出 $z$ 关于 $x$ 和 $y$ 的偏导数,再求全微分。 ▪ 根据复合函数求导法则,$\frac{\partial z}{\partial x}=\frac{\partial z}{\partial u}\cdot\frac{\partial u}{\partial x}+\frac{\partial z}{\partial v}\cdot\frac{\partial v}{\partial x}$ ,因为 $\frac{\partial z}{\partial u} = 2u$ ,$\frac{\partial u}{\partial x}=1$ ,$\frac{\partial z}{\partial v}=2v$ ,$\frac{\partial v}{\partial x}=1$ ,所以 $\frac{\partial z}{\partial x}=2u + 2v=2(x + y)+2(x - y)=4x$ ;同理 $\frac{\partial z}{\partial y}=\frac{\partial z}{\partial u}\cdot\frac{\partial u}{\partial y}+\frac{\partial z}{\partial v}\cdot\frac{\partial v}{\partial y}=2u-2v = 4y$ 。 ▪ 那么 $dz=\frac{\partial z}{\partial x}dx+\frac{\partial z}{\partial y}dy=4xdx + 4ydy$ 。 ◦ 方法二:利用全微分形式的不变性。 ▪ 先对 $z = u^{2}+v^{2}$ 求全微分, $dz=\frac{\partial z}{\partial u}du+\frac{\partial z}{\partial v}dv=2udu + 2vdv$ 。 ▪ 再分别求 $u$ 和 $v$ 的全微分, $du=d(x + y)=dx+dy$ , $dv=d(x - y)=dx - dy$ 。 ▪ 将 $du$ 和 $dv$ 代入 $dz$ 的表达式中, $dz=2u(dx + dy)+2v(dx - dy)=2udx+2udy+2vdx-2vdy=(2u + 2v)dx+(2u - 2v)dy$ ,把 $u = x + y$ , $v=x - y$ 代回,同样得到 $dz = 4xdx + 4ydy$ 。 从这个例子可以看出,不管 $u$ 和 $v$ 是自变量还是中间变量,函数 $z$ 的全微分形式 $dz=\frac{\partial z}{\partial u}du+\frac{\partial z}{\partial v}dv$ 始终不变,这就是全微分形式的不变性。
开VIP会员
非会员每天6篇,会员每天16篇,VIP会员无限制访问
题库训练
自我测评
投稿
上一篇:
多元复合函数求导举例 Part3
下一篇:
隐函数的求导公式
本文对您是否有用?
有用
(
0
)
无用
(
0
)
纠错
高考
考研
关于
赞助
公式
科数网是专业专业的数学网站。